Zoom na artystkę: Veronika Hapchenko

W dziale ZOOM NA ARTYST(K)Ę kolejno prezentujemy sylwetki poszczególnych finalistek i finalistów trwającej obecnie 19. edycji Artystycznej Podróży Hestii. Choć na żywo ich prace będzie można obejrzeć dopiero w roku 2021, na podwójnej wystawie finałowej 19. i 20. edycji, zadbamy o to, żeby jak najlepiej przybliżyć Wam ich twórczość.

 

VERONIKA HAPCHENKO

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, V rok, Wydział Malarstwa
Veronika Hapchenko (ur. 1995) do 19. edycji konkursu zgłosiła pracę Pavlik: składającą się z trzech elementów instalację dekonstruującą mit Pavlika Morozowa - dawnego dziecięcego bohatera Związku Radzieckiego. Fragment tekstu artystki:

„Jeden z małych cudów naszej epoki” - Maksim Gorki o Pawliku Morozowie. Pawlik Morozow radzieckie dziecko w wieku szkolnym, które stało się sławne jako pionierski bohater, organizator i przewodniczący pierwszego pionierskiego oddziału we wsi Gierasimowka. Według oficjalnej wersji, w wieku 13 lat, ujawnił zbrodnie swojego ojca kułaka i został za to zabity przez swoich krewnych. Wersja ta była wykorzystywana propagandowo w okresie tak​ zwanej walki z kułactwem i forsowania ​kolektywizacji​ na początku lat 30.
Według Johana Ditcha kult Pawła Morozowa w ZSRR, a także Herberta Norkusa w III Rzeszy, był modelem typowym dla „totalitarnej religii politycznej”. Propaganda i pedagogika obu reżimów miały na celu doprowadzenie młodych mężczyzn do wzorca, dla którego świadomość polityczna i gotowość do poświęceń są wartościami nadrzędnymi. O Pawliku Morozowie komponowano wiersze i pieśni, napisano operę, wzniesiono ku jego czci pomniki.
Imię Pawlika Morozowa nabiera negatywnej konotacji na początku lat 80. w okresie Pieriestrojki, odnosząc się jednoznacznie do krytyki totalitarnego reżimu Związku Radzieckiego. Po kampanii prześladowań w gazetach pojawiły się zeznania nauczycielki Pawlika i śledczego, podważające podstawowe akty Pawlika jako komunistycznego bohatera - nie był organizatorem pierwszego pionierskiego oddziału a - według innych źródeł - pionierskiego oddziału w ogóle nie było. Nie wygłosił mowy oskarżającej ojca-kułaka, bo ojciec Pawła wcale kułakiem nie był, wiele źródeł wskazywało, że spekulował i ukrywał kułaków przed władzą radziecką, ale i brał łapówki, pił, regularnie bił matkę Pawlika i mieszkał z inną kobietą, w związku z czym oskarżenie na ojca wniosła matka, która nie mogła znieść poniżenia. Sam Pawlik Morozow poszedł na rozprawę jako świadek, ale jego słowa nie były wzięte pod uwagę ze względu na jego wiek.
W ten sposób sam Pawlik Morozow stał się "znacznikiem" w przestrzeni postradzieckiej, rozszerzając się na trzy porządki analizy istnienia i postrzegania według Jacquesa Lacana: Wyobrażeniowe, Symboliczne, Realne.
(...)
Pawlik Morozow staje się jednym z kulminacyjnych punktów w opracowaniu ideologii Związku Radzieckiego i pozostawionej przez niego traumy na postradzieckim obszarze - wyznacznikiem, który został uformowany przez każdy z trzech elementów: Bohater, Zdrajca, Syn.

Wybrane wystawy:
2020​ - ​ „​Eat my concept”, performative cooking for social injustice, performance podczas Rundgang w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu, w pracowni Sztuki Postkonceptualnej, prowadzonej przez ​prof. Marinę Grzinic​
2020​ - Szybki Egipt, wernisaż pokonkursowej części wystawy „Idź na całość“, Gdańska Galeria Miejska​, Gdańsk
2019 - Everything was beautiful and nothing hurt, Galeria Baszta, Kraków (Veronika przedstawiła instalację pt. "Everything was beautiful and nothing hurt", podejmującą temat roli ropy naftowej we współczesnej cywilizacji)
2019 - MEMORY | PAMIĘĆ. Wystawa towarzysząca 59. Krakowskiemu Festiwalowi Filmowemu. Galeria ASP w Krakowie, Kraków
2019 - Heimat / Nieoczywista ojczyzna. Goethe-Institut Krakau, Kraków
2019 - New fking Space / Veronika Hapchenko / Paweł Olszewski. Cracow Art Week KRAKERS 2019, Kraków
2019 - Meanest Dog in The Wildest West. Wystawa malarstwa, figur, filmu, instalacji. Veronika Hapchenko i Paweł Olszewski, Galeria "Ateiler II", Kraków
2018 - 100 lat obecności kobiet w ASP, Galeria Drugie Piętro, Kraków.

Wyróżnienia:
2019 – finalistka Nagrody Eibscha
2018 – projekt „Sztuka optyczna dla osób niewidomych“ trafił do finałowej setki najlepszych społecznych projektów Ukrainy, Social Project Awards
2018​ – dyplom licencjacki na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie zatytułowany „Sztuka optyczna dla osób niewidomych“ uzyskał wyróżnienie
2018​ – nagroda stypendium Elizabeth Greenshields Foundation